De Aal: Een Slangachtige Vis met een Mysterieuze Levenscyclus

Wat je moet weten over de aal

De aal (Anguilla anguilla) is een katadrome vis die inheems is in Europa en Noord-Afrika. Deze vis is geliefd vanwege zijn smakelijke vlees en zijn unieke levenscyclus. In dit artikel bespreken we de kenmerken van de aal in meer detail, met aandacht voor zijn uiterlijk, gedrag, voortplanting, verspreiding, habitat en ecologische functie.

Uiterlijk

De aal heeft een langgerekt, slank lichaam zonder schubben. De lengte varieert tussen 50 en 120 cm, met een maximum van 150 cm.
De rugkleur is bruin of groen met donkere vlekken, terwijl de flanken zilverkleurig zijn. De buik is wit.
De kop is klein en spits met prominente ogen.
De vinnen zijn klein en doorschijnend.
De aal heeft een kleine, terminale bek.

Gedrag

Alen zijn scholen vissen die in de paaitijd in grote groepen stroomafwaarts trekken.
Ze zijn overdag en ’s nachts actief en foerageren op kleine insecten, wormen, schaaldieren en vissen.
Alen zijn sterke zwemmers en kunnen lange afstanden afleggen.
In de wintermaanden verzamelen alen zich in dieper water om te overwinteren.

Voortplanting

De paaiperiode van de aal vindt plaats in de Sargassozee¹, in het midden van de Atlantische Oceaan.
De volwassen vissen trekken duizenden kilometers af om te paaien en sterven vervolgens na het afzetten van hun eieren.
De eieren komen uit in kleine, langwerpige larven die leptocephali worden genoemd.
De leptocephali drijven met de stroming mee naar de Europese kust, waar ze zich ontwikkelen tot jonge alen.
De jonge alen trekken vervolgens de rivieren op om te volwassen te worden.

Lees meer over de aal.²

Verspreiding en habitat

De aal komt voor in Europa en Noord-Afrika in een breed scala aan zoetwaterhabitats, van rivieren en beken tot meren en plassen.
De vis prefereert helder, stromend of stilstaand water met begroeiing.
Alen zijn te vinden in de Donau, de Rijn, de Elbe, de Po en andere grote rivieren in Europa.
Ze komen ook voor in meren, plassen, kanalen en estuaria.

Ecologische functie

Alen zijn belangrijke voedselbronnen voor andere vissen, vogels en zoogdieren.
Ze helpen om de populaties van kleine insecten en andere ongewervelden in toom te houden.
Alen zijn een indicatorsoort voor de waterkwaliteit.

Bedreigingen

De aal wordt bedreigd door habitatverlies, watervervuiling, overbevissing en de introductie van exotische vissen.
Habitatverlies door verstedelijking, landbouw en riviervervuiling kan de leefgebieden van alen aantasten.
Watervervuiling door chemicaliën, landbouwgif en rioolwater kan de vissen vergiftigen.
Overbevissing kan de populaties van alen uitputten.
De introductie van exotische vissen, zoals de Amerikaanse paling, kan leiden tot concurrentie om voedsel en habitat.

In het licht van deze bedreigingen is het belangrijk om inspanningen te leveren om

Habitat te behouden en te herstellen: Bescherming van de leefgebieden van de aal is cruciaal voor hun voortbestaan.
Watervervuiling te bestrijden: Verminderen van de hoeveelheid chemicaliën, landbouwgif en rioolwater in waterwegen is belangrijk om de vissen te beschermen.
Overbevissing te bestrijden: Duurzame visserijpraktijken en quota invoeren om de aalpopulaties te beschermen.
Introductie van exotische vissen te bestrijden: Voorkomen van de introductie van exotische vissen die een bedreiging vormen voor de aal is belangrijk.

De aal is een prachtige en fascinerende vis die een belangrijke rol speelt in het ecosysteem. Door de kenmerken van deze vis te begrijpen, kunnen we de aal beter beschermen en zijn voortbestaan helpen garanderen.

Bekijk ook de andere zoetwatervissoorten in Nederland.

Wat vind Jij van de aal?